Animatorzy i proces RPWR (Projekt 149)

7 marca 2011

Kluczowe elementy naszej drogi: animatorzy i proces RPWR (Rozeznawanie – Posyłanie – Wspieranie – Rewizja).

Drodzy Przyjaciele,

Pozdrawiamy Was i Wasze rodziny! W tym numerze Projects chcemy nawiązać do dwóch ważnych aspektów stylu życia WŻCh: kwestii animatorów wspólnot oraz dynamiki procesu RPWR (rozeznawanie – posyłanie – wspieranie – rewizja). W listach skierowanych do wspólnot narodowych (listopad 2009, październik 2010), Prezydent poprosiła o opinie dotyczące tych dwóch dziedzin.

Dziękując tym, którzy odpowiedzieli, prosimy innych o przesłanie swoich odpowiedzi, nawet na tak późnym etapie. Zebranie jak najpełniejszych i najbardziej aktualnych informacji jest pomocne, a nawet konieczne, po to, byśmy wzrastali jako jedna wspólnota światowa. 


A. Animatorzy

List Prezydenta z listopada 2009 roku podkreślił kluczową rolę animatora w życiu WŻCh. Wspólnoty zostały zaproszone by podzielić się tym, jak wygląda ich sytuacja odnośnie liczby animatorów, postrzegania ich funkcji, formacji animatorów oraz dostępności odpowiednich materiałów formacyjnych. Odpisało dwadzieścia wspólnot narodowych. Poniżej podsumowujemy te odpowiedzi i proponujemy plan działania.

1. Liczba animatorów

Jest podnoszące na duchu, że coraz szerzej korzystamy z posługi animatorów, a także staramy się przygotować więcej osób do jej pełnienia. Pomimo, że w dalszym ciągu wielu animatorów to jezuici lub inne osoby duchowne, daje się dostrzec dążenie, by włączać w tę posługę więcej osób świeckich. Kolejną pozytywną cechą jest dbałość o to, by przynajmniej nowe grupy, mogły mieć osobę regularnie towarzyszącą im na drodze WŻCh.

Odnotowując te godne pochwały zmiany, należy podkreślić, że liczba animatorów jest wciąż zbyt mała w stosunku do istniejących potrzeb. Obecni animatorzy służą wspólnocie z wielką hojnością, ale są wykorzystywani ponad optymalne możliwości. W miarę jak wzrasta tożsamość apostolska Wspólnoty, konieczne staje się zapewnienie jej członkom towarzyszenia na różnorodne, nowe sposoby, a tym samym konieczne jest powołanie większej grupy dobrze uformowanych animatorów.

2. Funkcja animatora

Panuje jednomyślność co do tego, że animator odgrywa kluczową rolę w życiu grupy WŻCh. Wspiera on osobisty i duchowy wzrost jej członków, gwarantuje grupie zachowanie procesu ignacjańskiego, prowadzi rozeznawanie wspólnotowe, utrzymuje grupę w jej dynamice rozwoju i towarzyszy członkom w podejmowaniu przymierza czasowego i stałego. Zauważamy, że rola animatora nie jest statyczna, ale ewoluuje w miarę dojrzewania grupy. Ogólnie uważa się, że animator powinien bardziej dyrektywny na początkowych etapach życia grupy, a w miarę jak ta dojrzewa, animator, choć nadal odgrywa kluczową rolę, to jednak powinien czynić to w sposób bardziej dyskretny.

W niektórych wspólnotach narodowych animator jest członkiem grupy, której towarzyszy, natomiast inne wspólnoty wymagają, aby animator był spoza grupy. W niektórych wspólnotach, gdzie brakuje odpowiednich osób, animator przyjmuje na siebie również rolę koordynatora planując działania grupy i będąc jej łącznikiem ze wspólnotą narodową.

3. Formacja animatorów

Doświadczeni członkowie wspólnoty są zaproszeni, aby rozeznać, czy mogą podjąć się prowadzenia formacji animatorów. Programy formacyjne dla animatorów mogą być prowadzone w cyklach weekendowych, w formie wieczornych sesji, lub na intensywnych, kilkudniowych spotkaniach. Wsparcie w ramach grupy animatorów jest możliwe w formie okolicznościowych spotkań, podczas których animatorzy mogą wymieniać się między sobą doświadczeniami i dobrymi praktykami.

Wygląda na to, że na skutek niedostatku odpowiednich programów formacyjnych, WŻCh dysponuje mniejszą liczbą animatorów niż byśmy chcieli. Na szczęście niektóre wspólnoty narodowe wypracowały kompleksowe plany formacyjne, które dają dobre rezultaty. Sekretariat Wspólnoty Światowej będzie wspierał wymianę pomysłów i materiałów, tak, aby więcej z nas mogło korzystać z dostępnych zasobów.

4. Wyzwania przed nami

Ważnym zadaniem jest znajdywanie, motywowanie i formowanie nowych animatorów. Wielu członków przejawia niechęć do zaoferowania siebie do tej posługi. Wynika ona albo z powodu ograniczeń czasowych albo z mylnego rozumienia, że rola animatora jest zarezerwowana dla księży i osób zakonnych. Wiele ze wspólnot narodowych musi opracować i wdrożyć odpowiedni program formacji animatorów. Niektóre z nich borykają się z ograniczeniami finansowymi i problemem dużych odległości. Dla tych, którzy już wprowadzili programy formacyjne, wyzwaniem jest aktualizacja ich treści i dostosowanie ich bardziej konkretnie do procesu RPWR.

Plan działania

  • Gorąco zachęcamy wszystkie narodowe zespoły formacyjne, aby uczyniły formację animatorów jednym ze swoich priorytetów. Jest to szczególnie pilne w przypadku wspólnot, w których brakuje programu formacji. Prosimy o jak najszybsze wprowadzenie planu szkolenia animatorów, dostosowanego do potrzeb wspólnot lokalnych i opartego o wytyczne z różnych naszych dokumentów.
  • W szukaniu osób, które mogłyby zostać animatorami, organizowaniu im formacji, posyłaniu ich ku tej misji i wspieraniu w niej, wspólnoty mogą w owocny sposób wykorzystać dynamikę procesu RPWR.
  • Zachęcamy was do przeczytania Progressio Supplement nr 64 „Proces wzrostu w WŻCh: Wskazówki do formacji”, ze szczególnym uwzględnieniem rozdziału 5.1 „Różne funkcje we Wspólnocie”. Dokument jest dostępny na naszej stronie internetowej http://www.cvx-clc.net/l-en/documents/Formation_Supplement_Eng.pdf.
  • Sekretariat Wspólnoty Światowej zbierze razem zestaw wytycznych na temat funkcji animatora wraz z tematami, które mogą być przydatne w formacji animatorów. Zostanie to zamieszczone na stronie internetowej w październiku 2011 r.
  • Na łamach Progressio planujemy umożliwić animatorom dzielenie się osobistymi doświadczeniami tej posługi.
  • Wspólnocie Światowej potrzebne jest lepsze dzielenie się materiałami formacyjnymi oraz doświadczeniami. Nasz Sekretariat zwróci się do niektórych wspólnot narodowych z prośbą o udostępnienie ich materiałów. Zachęcamy jednak, by nie czekać na prośbę z sekretariatu. Jeżeli sądzicie, że możecie zaoferować coś wartościowego, dajcie nam znać.

B. Dynamika procesu RPWR 

W październiku 2010 roku, nasza pani Prezydent zaprosiła wspólnoty narodowe do refleksji nad sposobem rozumienia oraz stosowaniem procesu rozeznawanie – posyłanie – wspieranie – rewizja (RPWR, ang. DSSE; Discerning – Sending – Supporting – Evaluating). Otrzymaliśmy odzew od trzydziestu dziewięciu wspólnot narodowych. Ten znaczący wzrost liczby odpowiedzi jest zachęcającą oznaką naszego rozwoju jako wspólnoty światowej. Podsumowanie odpowiedzi znajduje się poniżej.

1. Praktyka procesu RPWR

W całej Wspólnocie Światowej proces RPWR pozostaje we wczesnym stadium rozwoju. Warto jednak odnotować, że wszystkim wspólnotom, które odpowiedziały na list pani Prezydent udało się, przynajmniej raz, zastosować proces RPWR. W większości przypadków doświadczenie tego procesu miało miejsce podczas spotkań na szczeblu krajowym oraz w pracy krajowych Rad Wykonawczych. W przypadku kilku wspólnot, proces RPWR wszedł do słownika WŻCh i do ich sposobu myślenia. Wiele innych wspólnot czuje, że ma w tej sprawie jeszcze wiele do zrobienia. Ogólnie można powiedzieć, że WŻCh uchwyciła dynamikę procesu RPWR, ale potrzebuje jeszcze odpowiednio go zintegrować, jako praktykę wspólnotową stosowaną na wszystkich poziomach życia.

2. Formacja wspierająca proces RPWR

Przygotowano i rozesłano dużo materiałów dotyczących procesu RPWR. Członkowie Wspólnoty otrzymywali informacje o procesie i jego etapach jak również częste przypomnienia o jego znaczeniu dla naszego stylu życia. Spotkania wspólnot lokalnych/narodowych przygotowywane są zgodnie z etapami tego procesu. Członkom wspólnot, a w szczególności animatorom, zaoferowano specjalne programy formacyjne. W niektórych przypadkach zostały stworzone doraźne zespoły mające pogłębiać i wspierać proces.

Z drugiej strony, trwająca formacja ignacjańska wprowadza do głębszego zrozumienia procesu RPWR. Wiele osób odwołuje się do Ćwiczeń Duchowych jako klucza, w którym należy go odczytywać i przyswajać. Zachęcamy członków Wspólnoty do modlitewnej refleksji nad czterema etapami procesu oraz do dzielenia się i wzajemnego wspierania w jego stosowaniu.

3. Nasze doświadczenia w stosowaniu czterech elementów procesu RPWR

Rozeznawnie i rewizja są dwoma lepiej rozumianymi i powszechniej stosowanymi etapami procesu. Członkowie Wspólnoty są już zaznajomieni z tymi pojęciami i stosują je od dłuższego czasu. Posyłanie bywa praktykowane przy ustanawianiu nowych zespołów roboczych na szczeblu krajowym lub regionalnym. Czasami stosuje się też posyłanie do wspólnej misji podejmowanej na szczeblu krajowym. Powodem zasygnalizowania przez wspólnoty trudności z etapem posyłania jest fakt, że posyłanie nie jest jeszcze integralną częścią naszego sposobu postępowania. Brakuje również jasności, co do tego, kto i na jakim szczeblu władz wspólnotowych ma dokonywać posyłania.

Najsłabszym punktem procesu RPWR jest wspieranie. Na ogół jest ono praktykowane w formie modlitwy za osoby posłane. Większość wspólnot zdaje sobie sprawę, że wspieranie oznacza coś więcej, ale nie jest dla nich oczywiste jak można wyrażać wsparcie w konkretny sposób.

4. Wyzwania przed nami

Największym wyzwaniem stojącym przed nami jest osiągniecie lepszego rozumienia oraz doświadczenia tego, co oznacza bycie ciałem apostolskim w Kościele i w świecie. Dopiero w tym kontekście proces RPWR nabiera swojej pełnej wagi. Kolejne wyzwanie to przyswojenie przez członków wspólnoty Ćwiczeń Duchowych oraz życie nimi, a także pogłębianie praktyki rozeznawania osobistego.

Plan postępowania

  • Zapraszamy wszystkich do dokładnego, refleksyjnego przeczytania Projects 125 (październik 2003).
  • Usilnie zalecamy, aby członkowie wspólnoty regularnie pogłębiali swoje doświadczenie Ćwiczeń Duchowych, gdyż to one ożywiają nas i umacniają jako ciało apostolskie.
  • Zapraszamy wspólnoty do dzielenia się na łamach Progressio doświadczeniami związanymi z procesem RPWR. Taką wymianę można potraktować jako jedną z form „wspierania” innych w życiu dynamiką procesu.
  • Sekretariat pomoże wymieniać się materiałami formacyjnymi poprzez stronę internetową.
  • Rada Wykonawcza Wspólnoty Światowej pracuje nad dokumentem traktującym o WŻCh jako o świeckim ciele apostolskim. Pozwoli to na głębszą refleksję nad naszą tożsamością, z odnowioną świadomością procesu RPWR jako środka służącego budowie ciała apostolskiego (dokument ze Zgromadzenia w Fatimie, pkt 3.2).

Wyrażamy w tym miejscu naszą wdzięczność wszystkim, którzy poświęcają czas, talenty i energię jako animatorzy lub inicjatorzy działalności apostolskiej. Bóg zapłać za Waszą hojność. Życzymy Wam wszystkim radosnego święta w dzień św. Ignacego. Niech jego wstawiennictwo i przykład będzie dla nas inspiracją, by bardziej poznawać, kochać i naśladować Chrystusa.

Z Panem Bogiem,

Wiceprezydent: Chris Micallef
Doradca: Rita El Ramy
Wiceasystent kościelny: Luke Rodrigues SJ